Namaz Vakitleri
En çok tartışılan konulardan biridir namazın kaç vakit olduğu.Ben yine kafa karıştırmadan basitce anlatmaya çalışacam.
Bu ayet en çok tartışılan ayetlerden biridir.Aslında ayrı başlık altında incelemem gerek ama ben kısaca burada değinmeyi düşünüyorum.
İlk İddia:
Arapça;da çoğul en az üçten başlar,iki için ayrı bir form vardır.Buda demektirki buradaki "namazlar" çoğul kelimesi en az 3 vakit olmalıdır.Ve birde orta namaz vardır etti mi sana 4.Bu ayetten 4 vakit namaz çıkartırlar birde üstüne 4ün ortası yoktur otomatikmen 5e çıkar derler.
Kendimce bu iddianın tutarsızlığını anlatayım sizlere;
Çoğul kuralı doğrudur,en az 3ten başlar ama bu demek değildirki 3 vakit namazı vermektedir.Burada bir günlük namaz vakti değil bir ömür boyuncaki namazlardan bahsetmektedir.Türkçede okuduğumuzda ne anlıyorsak aynen anlayabiliriz.Türkçede ben kıldığımız her namazı korumamızı anlıyordum bu iddiayı duymadan önce.Buradada değişen birşey yok.Namaz 1 vakit olsa bile bu çoğul kuralı kullanılabilir.Biri 5 gün boyunca 1 vakit namaz kılsa 3ü geçer 5 kere namaz kılmış olur.
Örneğin şu ayetleri incelersek daha net görebiliriz:
Hud:114= Gündüzün iki tarafında ve gecenin (gündüze) yakın saatlerinde namazı kıl. Şüphesiz iyilikler, kötülükleri giderir. Bu, öğüt alanlara bir öğüttür.
Burada gündüzün iki tarafı ile 2 namazdan bahsetmektedir.
Taha:130=O hâlde, onların söylediklerine sabret ve güneşin doğuşundan ve batışından önce Rabbini hamd ile tespih et. Gece vakitlerinde ve gündüzün uçlarında da tespih et ki hoşnut olasın.
Bu konudaki uzunca araştırmalarım sonucu elde ettiğim bana en mantıklı gelen görüşleri sizlerle paylaşacam.
Bu namazın ayrı bir namazı belirttiğini söylüyorlar.Bu nedenle hanifler yatsı namazını görmezden gelip orta namazı öğle namazı olarak alıyorlar(ya da bildikleri başka birşey var).5 vakit namazı çıkarmak için binbir takla atan gelenksel İslamcılar Hud 114. ayetten çıkan 3 vakit namaza Orta namazın ayrı bir vakti belirttiğini söyleyerek,birlikte 4 vakit namazı verdiği görüşündeler.
Ama öyle değildir,alimlerin çoğunluğu bunun ikindi namazı olduğu görüşündeler.Yani ayrı bir vakit eklemez zaten olan namazların ortasında kalanları ifade ediyor.Yeni bir namaz eklese bile 5 vakit olmaz diğer vakit namazlarında 3 vakit hesaplamıştık,buna göre bu ayetle birlikte 4 vakit olur 5 değil.Bunada taklaları var,4ün ortası yoktur 4 vakit olunca otomatikmen 5e çıkar diyorlar.Bu da bence çok saçmadır.Orta namazı herkes farklı anlamıştır kimisi sabah namazı demiştir,kimisi öğle,kimisi ikindi.5 vakte göre ilk namaz "imsak" son namaz "akşam" olduğuna göre ortasıda sabah,öğle,ikindi namazlarından biri olmalıdır(imsak ile akşam vakitleri ortasında bunlar vardır).Tabi alimler ortak bir fikirde birleşememişlerdir.Dediğim gibi ikindi namazı populer olmakla birlikte sabah ve öğle namazı diyenlerde vardır.
Bu bilgilere göre namaz 4 vakit olursa ortası yok demek çok saçmadır.Çünkü yine sabah ve akşam namazı arasındaki 2 namazdan biri olabilir.Yani 5 vakitle aynı pozisyonda.Birtek 3 vakit namazın ortası tam olabilir.4 vakit ve 5 vakit aynıdır.4 vakit namaz ise kabul edilemeyeceğine bu iddianın desteklenebilir bir yanı olmadığını düşünüyorum.
Peki Ayrı Bir Namaz Ekler mi?
Bence hayır."Ve" bağlacının ne anlama geldiğini bilirsek bu sorun çözülür diye düşünüyorum.Neden mi;
Bakara:238= Namazları koruyun. Ve vusta (orta, en iyi) namazı da.
Türkçedeki gibi kullanış yeni bir namaz eklenmesine çok müsaittir.Bence arapçadakı "ve" türkçedeki "ve" bağlacından farklı anlamlarada gelebilir.Örneğin;orta namaza ayrı bir dikkat çekmek için kullanılmış olabilir."Ve" bağlacının noktalama işaretleri yerine geçebileceğini söyleyenlerde vardır.Bilindiği gibi arapçada noktalama işaretleri yoktur.Ne yazıkki arapça öyle anlaşılır bir dilki "ve" bağlacının anlamlarını bulamadım.Örneğin Hud 114deki "Gündüzün iki tarafında ve gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl" buradaki "ve" bağlacının "yani" anlamına gelebilceğini okumuştum.Buna göre "Gündüzün iki tarafında yani gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl" gündüzün 2 tarafı sabah ve akşam,gecenin ilk saatleri ise akşam namazını tekrar vurguluyor olur.
Bu bağlamda bakarsak Bakara 238 ayrı bir namazı değil bilinen namazlar içerisindeki orta namazı emrediyor.Zaten alimlerde bu görüşte olacaklarki 5 vakte yeni namaz eklemiyorlar o vakitlerin ortasındaki vakitlerden birinin olduğunu söylüyorlar(yine belirtiyimki 5 vakit namaz Kur'an'ın hiçbir ayetinde çıkmaz,en fazla 4 vakit çıkıyor).Birçok mealci ayeti;
Bakara:238= Namazlara, özellikle orta namaza özen gösterin ve Allah huzurunda tam bir saygı ile kıyama durun.
Bu şekilde çevirmektedirler.Yanılıyor olamazlar ya,vardır bir bildikleri.Yine bu çevirilere göre ayrı bir namaz eklemez,var olan namazlardan özellikle orta namazı koruyun der.
Bir Namazın Farz Olabilmesi İçin Vaktinin Belli Olması Gerekmektedir
Nisa:103= Namazı bitirince de ayakta, otururken ve yanınız üzerinde yatarken (daima) Allah'ı anın. Huzura kavuşunca da namazı dosdoğru kılın; çünkü namaz müminler üzerine vakitleri belli bir farzdır.
Ayet çok açıktır.Namaz vakitleriyle belirli bir farzmış.Yani sadece vakitlerini bildiğimiz namazlar farz.Vaktini bilmiyorsak farz olmaz.Ayet açıkça söylüyor.Orta namazın vakti bilinmiyor bu da orta namazın farz olmadığı anlamındadır.Daha öncede dediğim gibi kimisi Orta namaza ikindi diyor,kimisi sabah,kimisi öğle.Akşam namazı diyenler bile var.O kadar görüş farklılıkları ortadayken,Nisa 103. ayet bu namazın farziyetini bozuyor.Nisa 103 çok açık.Daha fazla söze gerek duymuyorum.
Vusta (En İyi) Anlamına da Gelmektedir
Orta namazı yerine "en iyi namaz" olarakda çevrilebilir.
Ayet ayet ilerleryim;
Birinci Ayet Hud suresi 114:
Gündüzün iki tarafında ve gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl.. Çünkü iyilikler kötülükleri giderir. Bu, öğüt alanlar için bir öğüttür.
Gündüzün iki tarafı "sabah ve ikindi" gecenin ilk saatleri ise "yatsı"dır.Bu ayet bize 3 vakti verir.
SABAH-İKİNDİ-YATSI
İkinci Ayet İsra suresi 78:
Güneşin sarkmasından, gecenin kararmasına kadar namaz kıl. Fecir(sabah) vakti Kuran’ı, fecir(sabah) vakti Kuran’ına tanık olunur.
Gecenin kararması, akşamın bitiş vaktini vermektedir. Işığın alametlerinin tamamen yok olmasıyla akşam namazının vakti biter. Bu durumda da “güneşin sarkması” ifadesi güneşin ufukta batışını belirler. Böylece güneşin batımı ve gecenin kararmasının arasındaki vakit, namaz vakti olarak belirtilir.
Bu ayetle yine yatsı namazı desteklenmiştir.
Üçüncü Ayet Bakara 238:
Namazları koruyun. Ve vusta (orta, en iyi) namazı da.
Bu ayet en çok tartışılan ayetlerden biridir.Aslında ayrı başlık altında incelemem gerek ama ben kısaca burada değinmeyi düşünüyorum.
İlk İddia:
Arapça;da çoğul en az üçten başlar,iki için ayrı bir form vardır.Buda demektirki buradaki "namazlar" çoğul kelimesi en az 3 vakit olmalıdır.Ve birde orta namaz vardır etti mi sana 4.Bu ayetten 4 vakit namaz çıkartırlar birde üstüne 4ün ortası yoktur otomatikmen 5e çıkar derler.
Kendimce bu iddianın tutarsızlığını anlatayım sizlere;
Çoğul kuralı doğrudur,en az 3ten başlar ama bu demek değildirki 3 vakit namazı vermektedir.Burada bir günlük namaz vakti değil bir ömür boyuncaki namazlardan bahsetmektedir.Türkçede okuduğumuzda ne anlıyorsak aynen anlayabiliriz.Türkçede ben kıldığımız her namazı korumamızı anlıyordum bu iddiayı duymadan önce.Buradada değişen birşey yok.Namaz 1 vakit olsa bile bu çoğul kuralı kullanılabilir.Biri 5 gün boyunca 1 vakit namaz kılsa 3ü geçer 5 kere namaz kılmış olur.
Örneğin şu ayetleri incelersek daha net görebiliriz:
Hud:114= Gündüzün iki tarafında ve gecenin (gündüze) yakın saatlerinde namazı kıl. Şüphesiz iyilikler, kötülükleri giderir. Bu, öğüt alanlara bir öğüttür.
Burada gündüzün iki tarafı ile 2 namazdan bahsetmektedir.
Taha:130=O hâlde, onların söylediklerine sabret ve güneşin doğuşundan ve batışından önce Rabbini hamd ile tespih et. Gece vakitlerinde ve gündüzün uçlarında da tespih et ki hoşnut olasın.
Bu ayette ise gündüzün uçları,tarafları çoğul olarak kullanılmıştır ve en az 3tür.Bu mantığa göre hangisi doğru 2 tarafmı,3 tarafmı?
Hud 114e geri dönersek bu mantığa göre "gecenin (gündüze) yakın saatleri"de çoğuldur ve en az 3 vakti vermektedir.Taha 130. ayette de gündüzün tarafları en az 3.Bu demek oluyorki günde 6 vakit namaz var.Mantıksızlığı görüyorsunuz değil mi?
Demekki şu sonuç çıkıyor:O ayetlerdeki çoğul bir günlük vakti değil kişinin bir ömür boyu kılacağı vakitleri bildirir.Fazla söze ne hacet?Umarım anlatabilmişimdir.
Salat-ı Vusta(Orta,En İyi Namaz) Nedir?
Hud 114e geri dönersek bu mantığa göre "gecenin (gündüze) yakın saatleri"de çoğuldur ve en az 3 vakti vermektedir.Taha 130. ayette de gündüzün tarafları en az 3.Bu demek oluyorki günde 6 vakit namaz var.Mantıksızlığı görüyorsunuz değil mi?
Demekki şu sonuç çıkıyor:O ayetlerdeki çoğul bir günlük vakti değil kişinin bir ömür boyu kılacağı vakitleri bildirir.Fazla söze ne hacet?Umarım anlatabilmişimdir.
Salat-ı Vusta(Orta,En İyi Namaz) Nedir?
Bu konudaki uzunca araştırmalarım sonucu elde ettiğim bana en mantıklı gelen görüşleri sizlerle paylaşacam.
Bu namazın ayrı bir namazı belirttiğini söylüyorlar.Bu nedenle hanifler yatsı namazını görmezden gelip orta namazı öğle namazı olarak alıyorlar(ya da bildikleri başka birşey var).5 vakit namazı çıkarmak için binbir takla atan gelenksel İslamcılar Hud 114. ayetten çıkan 3 vakit namaza Orta namazın ayrı bir vakti belirttiğini söyleyerek,birlikte 4 vakit namazı verdiği görüşündeler.
Ama öyle değildir,alimlerin çoğunluğu bunun ikindi namazı olduğu görüşündeler.Yani ayrı bir vakit eklemez zaten olan namazların ortasında kalanları ifade ediyor.Yeni bir namaz eklese bile 5 vakit olmaz diğer vakit namazlarında 3 vakit hesaplamıştık,buna göre bu ayetle birlikte 4 vakit olur 5 değil.Bunada taklaları var,4ün ortası yoktur 4 vakit olunca otomatikmen 5e çıkar diyorlar.Bu da bence çok saçmadır.Orta namazı herkes farklı anlamıştır kimisi sabah namazı demiştir,kimisi öğle,kimisi ikindi.5 vakte göre ilk namaz "imsak" son namaz "akşam" olduğuna göre ortasıda sabah,öğle,ikindi namazlarından biri olmalıdır(imsak ile akşam vakitleri ortasında bunlar vardır).Tabi alimler ortak bir fikirde birleşememişlerdir.Dediğim gibi ikindi namazı populer olmakla birlikte sabah ve öğle namazı diyenlerde vardır.
Bu bilgilere göre namaz 4 vakit olursa ortası yok demek çok saçmadır.Çünkü yine sabah ve akşam namazı arasındaki 2 namazdan biri olabilir.Yani 5 vakitle aynı pozisyonda.Birtek 3 vakit namazın ortası tam olabilir.4 vakit ve 5 vakit aynıdır.4 vakit namaz ise kabul edilemeyeceğine bu iddianın desteklenebilir bir yanı olmadığını düşünüyorum.
Peki Ayrı Bir Namaz Ekler mi?
Bence hayır."Ve" bağlacının ne anlama geldiğini bilirsek bu sorun çözülür diye düşünüyorum.Neden mi;
Bakara:238= Namazları koruyun. Ve vusta (orta, en iyi) namazı da.
Türkçedeki gibi kullanış yeni bir namaz eklenmesine çok müsaittir.Bence arapçadakı "ve" türkçedeki "ve" bağlacından farklı anlamlarada gelebilir.Örneğin;orta namaza ayrı bir dikkat çekmek için kullanılmış olabilir."Ve" bağlacının noktalama işaretleri yerine geçebileceğini söyleyenlerde vardır.Bilindiği gibi arapçada noktalama işaretleri yoktur.Ne yazıkki arapça öyle anlaşılır bir dilki "ve" bağlacının anlamlarını bulamadım.Örneğin Hud 114deki "Gündüzün iki tarafında ve gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl" buradaki "ve" bağlacının "yani" anlamına gelebilceğini okumuştum.Buna göre "Gündüzün iki tarafında yani gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl" gündüzün 2 tarafı sabah ve akşam,gecenin ilk saatleri ise akşam namazını tekrar vurguluyor olur.
Bu bağlamda bakarsak Bakara 238 ayrı bir namazı değil bilinen namazlar içerisindeki orta namazı emrediyor.Zaten alimlerde bu görüşte olacaklarki 5 vakte yeni namaz eklemiyorlar o vakitlerin ortasındaki vakitlerden birinin olduğunu söylüyorlar(yine belirtiyimki 5 vakit namaz Kur'an'ın hiçbir ayetinde çıkmaz,en fazla 4 vakit çıkıyor).Birçok mealci ayeti;
Bakara:238= Namazlara, özellikle orta namaza özen gösterin ve Allah huzurunda tam bir saygı ile kıyama durun.
Bu şekilde çevirmektedirler.Yanılıyor olamazlar ya,vardır bir bildikleri.Yine bu çevirilere göre ayrı bir namaz eklemez,var olan namazlardan özellikle orta namazı koruyun der.
Bir Namazın Farz Olabilmesi İçin Vaktinin Belli Olması Gerekmektedir
Nisa:103= Namazı bitirince de ayakta, otururken ve yanınız üzerinde yatarken (daima) Allah'ı anın. Huzura kavuşunca da namazı dosdoğru kılın; çünkü namaz müminler üzerine vakitleri belli bir farzdır.
Ayet çok açıktır.Namaz vakitleriyle belirli bir farzmış.Yani sadece vakitlerini bildiğimiz namazlar farz.Vaktini bilmiyorsak farz olmaz.Ayet açıkça söylüyor.Orta namazın vakti bilinmiyor bu da orta namazın farz olmadığı anlamındadır.Daha öncede dediğim gibi kimisi Orta namaza ikindi diyor,kimisi sabah,kimisi öğle.Akşam namazı diyenler bile var.O kadar görüş farklılıkları ortadayken,Nisa 103. ayet bu namazın farziyetini bozuyor.Nisa 103 çok açık.Daha fazla söze gerek duymuyorum.
Vusta (En İyi) Anlamına da Gelmektedir
Orta namazı yerine "en iyi namaz" olarakda çevrilebilir.
Namazları koruyun. Ve vusta (en iyi) namazı da.
En iyi namaz olarak çevirdiğimizde çıkan sorun ise bu namazın hangisi olduğudur.Cuma namazı diyenlerde vardır.Zaten geleneksel İslam'a görede en iyi namaz Cuma namazı değil midir?Bu görüşde mantıklı geliyor bana.Ama bana göre sabah namazıda olabilir:
İsra:78=Ve namaz kıl güneşin zevâl vaktinde, geceleyin karanlık basınca ve fecir çağında; şüphe yok ki sabah namazı, meleklerin tanık olduğu bir namazdır.
Sabah namazına meleklerin şahit olduğu söyleniyor.Diğer namazlara göre bir artısı var ve bence bu durum sabah namazını "en iyi" namaz yapmaya yeterlidir.Özellikle sabah namazı vurgulanıyor,tıpkı vusta namazın vurgulanması gibi.Sabah namazında herkes uykudayken siz uykunuzu bölüp Allah'ı anıyorsunuz,gözlerden uzak olduğu için de en gösterişsiz namaz.Bence bu durumdan dolayı en iyi namaz sabah namazıdır.
Sıkıcı olduysa kusurum affola,herşeyi açıklamaya çalıştım elimden geldiğince.Ulaştığımız sonuç şudurki namaz 5 vakit değil 3 vakittir.
En iyi namaz olarak çevirdiğimizde çıkan sorun ise bu namazın hangisi olduğudur.Cuma namazı diyenlerde vardır.Zaten geleneksel İslam'a görede en iyi namaz Cuma namazı değil midir?Bu görüşde mantıklı geliyor bana.Ama bana göre sabah namazıda olabilir:
İsra:78=Ve namaz kıl güneşin zevâl vaktinde, geceleyin karanlık basınca ve fecir çağında; şüphe yok ki sabah namazı, meleklerin tanık olduğu bir namazdır.
Sabah namazına meleklerin şahit olduğu söyleniyor.Diğer namazlara göre bir artısı var ve bence bu durum sabah namazını "en iyi" namaz yapmaya yeterlidir.Özellikle sabah namazı vurgulanıyor,tıpkı vusta namazın vurgulanması gibi.Sabah namazında herkes uykudayken siz uykunuzu bölüp Allah'ı anıyorsunuz,gözlerden uzak olduğu için de en gösterişsiz namaz.Bence bu durumdan dolayı en iyi namaz sabah namazıdır.
Sıkıcı olduysa kusurum affola,herşeyi açıklamaya çalıştım elimden geldiğince.Ulaştığımız sonuç şudurki namaz 5 vakit değil 3 vakittir.